AANSLAG OP DIE GRONDWETHOF.

‘n Aspek wat die potensiaal het om die polariteit in die land oorboord

 te jaag, is die aanslag op die grondwet en die Grondwethof, gelei 

deur president Jacob Zuma.

Hoewel Suid-Afrika se grondwet volgens staatsregkenners vol foute 

is, word die Grondwethof as een van die bestes van sy soort 

internasionaal beskou. Die Grondwethof het egter ook reeds 

uitsprake gemaak wat akademici as foutief beskou, terwyl, soos 

dit gestel is, al skrikwekkende uitsprake in ander afdelings van 

die Hooggeregshof gemaak is.

Nogtans het die Grondwethof oor die algemeen daarin geslaag

 om redelik doeltreffend as die teenwig te dien vir magsvergrype

 deur die land se uitvoerende en wetgewende gesag. Dit is veral

 belangrik na die inploffing van ander wigte en teenwigte

 wat minderheidsbelange moes bewaak. Suid-Afrikaanse

 presidente het al sewe keer in gedinge voor die Grondwethof

 beland, en meer as die helfte van die kere die onderspit gedelf

. Pres. Nelson Mandela het die meeste kere deurgeloop, maar

 anders as pres. Jacob Zuma, die neerlae aanvaar en selfs

 verwelkom.

Zuma se voortdurende kritiek teen die Grondwethof, en die

 vermoë van die hof om die uitvoerende gesag se ongrondwetlike 

optredes en besluite in die bek te ruk, het ‘n konsensus onder 

akademici en verslaggewers geskep dat die President

 skynbaar nie die begrippe grondwetlike demokrasie, en skeiding

 van magte begryp nie.
Voorts is dit kommerwekkend dat sy opmerkings momentum

 kry en al hoe meer deur die leierskap in die ANC nagepraat word.

Om die Grondwethof van magte te stroop en die land in ‘n gewone 

meerderheidsdemokrasie, eerder as grondwetlike demokrasie

 te omskep, sal egter ‘n driekwart meerderheid vereis, anders 

as die gewone tweederde meerderheid vir grondwetlike 

aanpassings. Met die seine aan minderheidsgroepe wat die

 ANC nou uitstuur, is so ‘n meerderheid nie haalbaar nie.

Die enigste ander moontlikheid is dat die President die grondwet

 opskort, iets wat enorme internasionale gevolge kan inhou. Om

 nie eers te praat van die nadelige invloed wat dit om die ekonomie

 van Suid-Afrika gaan hê nie.

Die hart van die probleem is dat die ganse grondwet op nie-

rassigheid afgestem is, terwyl die ANC waarskynlik die mees

 rasgedrewe regerende partye van die 21ste eeu geword het.

 Transformasie, eerder as nie-rassigheid, is voorop, en die

 nasionale demokratiese rewolusie word deur die grondwet

 gefrustreer.

Die hartseer werklikheid is dat minderheidsgroepe se beste

 verskansing in die grondwet, gebreke en al, en die Grondwethof

 gesetel sal wees. Enige aantasting van die Grondwethof en sy

 funksies sal weerstand by minderhede ontlok en die spanningsvlak

 in die land verhoog.

Oor die voorgenome evaluering van uitsprake van die Grondwethof 

voel regslui meer positief. Hulle wys daarop dat daar uitsprake is 

waaraan die staat na jare nog geen uitvoering gegee het nie.

 Hopelik sal die evaluering van uitsprake sulke swakhede ondervang.