Die Tshwane-metro het gister die soveelste amptelike instelling geword
wat in die arbeidshof slae gekry het oor die manier waarop wit mense
verkeerdelik uitgesluit word in die toepassing van regstellende aksie.
Die Johannesburgse arbeidshof het gister ’n bevel uitgereik wat die
Tshwane-metro dwing om ’n werknemer met 12 jaar diens ’n regverdige
kans te gee vir bevordering nadat hy glo van die kortlys geskrap is
weens regstellende aksie.
Beeld het dokumente in sy besit wat wys hoe die name van mnr.
Marco de Sampaio, ’n ingenieurstegnoloog, en nog twee wit
aansoekers van die kortlys vir die pos van adjunkdirekteur vir
stelselontwikkeling in die metro se departement van water en
sanitasie geskrap is.
“Herskryf kortlys. Neem billikheidsreg in ag,” is ter verduideliking langs
die name geskryf wat doodgetrek is.
Die swart aansoeker wat oorgebly het op die kortlys is nie aangestel
nie en die pos is sedert 2008 steeds vakant gelaat.
De Sampaio neem al drie jaar waar as adjunkdirekteur en het
sedertdien nog twee keer om die pos aansoek gedoen, maar nie
weer die kortlys gehaal nie.
Ander dokumente toon die metroraad het verlede maand tydens
’n vergadering besluit mense wat nie aangestel mag word nie omdat
hulle nie verteenwoordiging gaan bevorder nie, mag nie op ’n
kortlys geplaas word nie.
Volgens die hofbevel moet die metro De Sampaio op die kortlys plaas en in die laaste week vandeesmaand ’n onderhoud met hom voer vir die pos.
“Die respondent se onderhoudsproses vir die pos sal op ’n regverdige
en konsekwente wyse gebeur met oorweging van die kandidate op die
kortlys se kwalifikasies, ndervinding en geskiktheid sonder om
billikheidsreg in ag te neem,” lui die hofbevel.
Die pos mag nie vakant gelaat word nie en as iemand anders as
De Sampaio aangestel word, moet die metroraad skriftelik redes
vir die besluit gee.
Die vakbond Solidariteit, wat die saak namens De Sampaio hof toe
geneem het, het aangevoer die metro se optrede is nie in
ooreenstemming met die Wet op Billike Indiensneming nie.
“Ons beskou die hofbevel as ’n oorwinning vir geregtigheid en ’n
oorwinning vir meriete,” het dr. Dirk Hermann, uitvoerende adjunkhoof
van Solidariteit, gesê.
“Inwoners van Tshwane kan nou weet die beste persoon vir die pos
gaan aangestel word en die beste diens gaan gelewer word.”
Dit is die 22ste hofsaak waarby die vakbond betrokke is teen wat hy
die onbillike toepassing van regstellende aksie deur ’n staatsinstelling
noem.
Volgens Hermann oortree werkgewers die wet dikwels deur
“verteenwoordiging” in ag te neem, maar nié regverdigheid, vermoë
en objektiwiteit, soos die wet vereis nie.
Die vakbond is besig met hofdokumente vir ’n sambreelsaak waarin
hy “regstellende aksie as geheel” in die arbeidshof wil pak.
De Sampaio het gesê die hofbevel gee hom ’n kans om die metro na
die beste van sy vermoë te dien.
Mnr. Marco de Sampaio en nog ’n wit applikant se name is van die kortlys geskrap.
Foto’s: MARY-ANN PALMER
Foto’s: MARY-ANN PALMER
